Jan Balliauw (°Beveren, 1959) is opgeleid als jurist maar sinds 1990 actief als journalist, eerst bij de VPRO-Radio en later bij de openbare omroep VRT.
Hij was correspondent in de toenmalige Sovjet-Unie en later in Rusland.
Hij is nu buitenlandjournalist voor het Journaal en Terzake gespecialiseerd in de voormalige Sovjet-Unie en Oost-Europa, internationale betrekkingen en crisissen en defensieaangelegenheden.
Jan Balliauw maakte voor Canvas verschillende documentaires waaronder: ‘Back in the USSR’ samen met Stefan Blommaert, ‘Checkpoint Rusland’ over de derde ambtstermijn van Poetin en de verslechterende verhoudingen met het Westen en ‘In de ban van Tsjernobyl’.
Op 24 februari 2022 begon Rusland aan een aanval op Oekraïne om het land onder controle te krijgen door een gedwongen machtswissel in Kiev. De nieuwe Russisch gezinde president zou dan snel akkoord gaan met de Russische eisen en Oekraïne voor onafzienbare tijd vastankeren in de Russische invloedssfeer.
Het Russische plan mislukte. Oekraïne bood hevig verzet, iets wat de Russische inlichtingendiensten niet hadden zien aankomen. Het Westen smeedde een hecht front tegen Rusland en zorgde ervoor dat Rusland bijna volledig geïsoleerd raakte van de westerse markten.
Een jaar na de Russische invasie beweegt de frontlinie in het oosten en zuiden van Oekraïne nog nauwelijks ondanks Russische pogingen om de hele Donbas is te nemen. Oekraïne is erin geslaagd om de Russen weerstand te bieden door de combinatie van een grote vastberadenheid, snel opgevoerde westerse steun en een grote inventiviteit en flexibiliteit. Het land bereidt een nieuw tegenoffensief voor in de hoop met een nieuwe reeks nederlagen het Kremlin te verplichten zijn troepen terug te trekken uit Oekraïne.
Het Westen handhaaft de eenheid tegen Rusland en blijft Oekraïne volop steunen. Maar de alsmaar toenemende eisen van Kiev om de oorlogsinspanning te kunnen volhouden, kunnen die eenheid in gevaar brengen. Het is ook niet zeker dat de westerse landen op korte termijn de productiecapaciteit kunnen uitbouwen om de Oekraïense militairen op langere termijn te kunnen blijven voorzien van materieel, nu de westerse voorraden grotendeels zijn opgebruikt.
Een mogelijkheid om via onderhandelingen een einde te maken aan de vijandelijkheden, lijkt zich voorlopig nog niet aan te dienen. Beide strijdende partijen denken nog altijd dat zij met militaire middelen hun doelstellingen kunnen realiseren. Het ziet er dus naar uit dat Europa nog enige tijd zal rekening moeten houden met een verwoestende oorlog in het oosten van het continent, met een voortdurend risico op escalatie tussen Rusland en de NAVO-lidstaten.
Met deze lezing willen we mensen inspireren en met elkaar in gesprek gaan over nieuwe ontwikkelingen in onze superdiverse en complexe samenleving.
We willen “fundamenten” aanbieden waarvoor we beroep doen op gekende sprekers die vanuit hun discipline onderzoeken of en hoe we kunnen komen tot een open en tolerante samenleving.
Vanaf 19.30 uur bent u welkom in de weekkapel van de Sint-Anna-ten-Drieënkerk (via de zij-ingang).
Om 20.00 uur stipt geeft Jan Balliauw zijn lezing gedurende ongeveer 60 minuten.
Daarna is er mogelijkheid tot het stellen van vragen en discussie.